Nominatie JINC Coach van het Jaar 2017

Meedoen is belangrijker dan winnen, heb ik mezelf nooit horen zeggen. Het is spraakgebruik dat weinig ruimte laat voor vragen en emoties. Je doet immers mee om te winnen. En toch beleefde ik recent hoe mooi meedoen kan zijn. Dat was op 29 juni 2017 op een Award show. JINC Amsterdam nomineerde mij namelijk voor de titel Coach van het Jaar 2017. En ineens was meedoen belangrijker dan winnen. Opvallen tussen al die fantastische coaches en een nominatie in de wacht slepen, is op zich al de hoofdprijs.

Het juryrapport omschreef mij als een coach die rust uitstraalt en integer is. Natuurlijk is dat fijn om te horen. Ook de positieve beoordeling van de vmbo docenten steek ik in m’n zak. De belangrijkste beoordeling komt van de scholieren zelf. Als de ogen van een jongere gaan glinsteren bij het ontdekken van eigen ondernemendheid is dat een instant award. Of de jongere die opziet tegen het geven van een presentatie voor mensen uit het bedrijfsleven. En na afloop tegen mij zegt: ik wil nog een keer!

Dat is coaching voor mij: interventies plegen waardoor jongeren het eigen potentieel ontdekken en ermee aan de slag gaan. Die glinstering bij jongeren, dat is mijn beloning met JINC. En ondertussen kun je ook in mijn ogen een glinstering zien: nominatie Coach van het Jaar 2017. Van harte dank JINC. Ook ik groei met JINC.

 

Help, ons kind wil een vak leren!

Een radiocolum van Pieter Derks op NPO Radio 1 over ‘de gigantische fetisj voor opleidingsniveau’ ging in korte tijd viral. Overal klonk instemming. Daarna werd regelmatig herhaald dat er weinig waardering is voor vakmensen. Dat is in wezen waardering voor mensen die een beroepsopleiding op mbo niveau hebben afgerond. Het merendeel van mbo gediplomeerden heeft een vmbo diploma als vooropleiding. Dus springt u een gat in de lucht als uw kind in groep 8 een vmbo advies krijgt? En dan verstomt hier en daar het gejuich. Heel fijn dat een ander gouden handjes heeft, maar niet het eigen kind. Wat betekent dit bij het coachen van een jongere die na het havo diploma aan een mbo beroepsopleiding denkt? Of de jongere die na het vwo diploma aan een hbo of misschien mbo beroepsopleiding denkt?

Ouders die iemand zoeken die het “probleem” oplost, zijn bij een coach allicht aan het verkeerde adres. Want coachen is niet probleemgericht. Het gaat bij coachen om doel en resultaat. Dat een persoon gedreven een doel najaagt, komt vanuit intrinsieke motivatie. Ook al merken ouders niet gelijk die sluimerende motivatie. De coachvraag dient daarom vooraf kraakhelder te zijn. Van daaruit gaat de jongere een proces in. Hij/zij ontdekt motivatie en realisme. Of ouders ontdekken dat zij sterkten van hun kind over het hoofd zien.

Gedurende het coachproces leert de jongere vaardigheden die ook later van pas komen. De doelgerichte communicatie tussen ouders en jongere is tevens investeren in toekomstige beslismomenten. Zal de ouder-angst afnemen als het duidelijk wordt dat die financiële opleiding de zoon niet stimuleert om het hoogste te bereiken? Zal de ouder-steun groeien als een zoon zijn passie voor techniek en ondernemendheid na de havo combineert in een mbo4 opleiding tot opticien? Of een dochter die haar vwo profiel Natuur & Gezondheid en haar pragmatisme combineert in een hbo opleiding tot optometrist? Voorbeelden van jongeren die voor een praktijkgericht beroep kiezen. ‘Help, ons kind wil een vak leren’ is soms een kwestie van een andere bril opzetten.

Radiocolumn van Pieter Derks

Je bedrijf in de schijnwerpers

Als zelfstandige ondernemer heb je een marketingplan op maat. Je hebt een ander budget dan de grote bedrijven. Creativiteit is daarom een slimme tactiek om je bedrijf op de kaart te zetten. Zoals Barbier Rogier uit Laren die inspeelt op de actualiteit van Halloween. Dankzij creativiteit krijgt hij zijn bedrijf in de krant. Hij is vandaag de talk of the town. Maar ook buiten Laren praten wij nu over deze ondernemer. Missie geslaagd, zou ik zeggen. En hoe pak jij het aan? Ik denk als coach graag met je mee over een marketingtactiek die bij jouw bedrijf past.

KIJKTIP Wat hoop je voor het nieuwe schooljaar?

Een school zette op de eerste dag van het nieuwe schooljaar een bord bij de ingang met de vraag: wat hoop jij? Zowel leerlingen als leraren schreven hun hoop voor het nieuwe schooljaar op…..

Ondernemen en het orakel van Delphi

In de zomervakantie bezocht ik monumenten uit de Griekse Oudheid. Ik dacht terug in de tijd te gaan. Verrassend genoeg stond ik juist sterk in het hier en nu. Zo ook bij het bezoeken van het orakel van Delphi.

Orakel van Delphi, augustus 2016; fotograaf NH

Orakel van Delphi, augustus 2016; fotograaf NH

In de Oudheid bezocht men het heiligdom van Delphi voor raad bij belangrijke of moeilijke beslissingen. De vrouw Pytha sprak als orakel onbegrijpelijke boodschappen uit. Zo’n raadselachtig antwoord werd vervolgens door een priester in dichtvorm vertaald en aan je doorgegeven.

Daar staande vroeg ik me af hoe vaak de MKB ondernemer zich in “Delphi” voelt. Als je als ondernemer bijvoorbeeld vragen stelt aan instanties of aan consultants. Het antwoord dat je daarop krijgt, is professioneel maar soms moeilijk te volgen. Helaas betalen ondernemers voor dat advies en laten het daarbij: verlies-verlies. Want als ondernemer kun je je bedrijf niet verder brengen. En de instanties en consultants missen een kans op feedback van de klant die zij hopelijk koesteren. Wat zou er gebeuren als je als ondernemer teruggeeft: u klinkt net als het orakel van Delphi. Ik beken dat dat op zich ook een wonderlijke uitspraak is. Wel vat bijna iedereen die gelijk.

Als ondernemer verliet ik het orakel van Delphi met twee gedachten. Een coach is gelukkig geen orakel. En dat mensen al in de Oudheid een onafhankelijke deskundige raadpleegden bij belangrijke beslissingen: een coach.

Inspiratie via Cameron Herold

Wat Cameron Herold hier zegt, vind ik inspirerend omdat het aanspoort om verder te kijken: welke talenten heeft deze jongere? Hoe zijn deze talenten in te zetten met het oog op de toekomst?

Let’s raise kids to be entrepreneurs

‘Bored in school, failing classes, at odds with peers: This child might be an entrepreneur, says Cameron Herold. In his talk, he makes the case for parenting and education that helps would-be entrepreneurs flourish — as kids and as adults.’

 

Heb je een bedrijf of een hobby?

Een openingsvraag van Nisandeh Neta van Open Circles Academy: heb je een bedrijf of een hobby? Een vraag die een gevoelige snaar kan raken. Voor de start als ondernemer was er dé droom. In die droom ging het al vanaf dag één als een raket. Gelukkig is het voor veel ondernemers ook zo. Maar lang niet altijd gaat het gelijk in de gedroomde snelheid.

De meeste ondernemers ervaren de eerste jaren eerder als het trekken van een ploeg dan als een raketvlucht. En soms ontstaat dan de neiging om je kop helemaal in het zand te steken. Niet opkijken maar stug doorploegen. Stug doorploegen is een waardevolle eigenschap van harde werkers. Stug doorploegen is echter niet altijd van waarde voor je bedrijf. Opkijken kan veel opleveren. Je verbreedt je horizon, je ziet nieuwe mogelijkheden, je ploegt met nieuwe energie. Soms levert even opkijken en dan doorgaan al iets op. En vaker is een gesprekspartner waardevol: van goede vriend tot professional. Daar ben ik als ondernemerscoach van overtuigd. Even stoppen met ploegen, doelgericht opkijken en rondkijken. Die investering levert op den duur meer op dan blind doorploegen.

De heldere uitleg van professional Neta stemt tot nadenken. Want jouw bedrijf is een deel van wie je bent en van wat jou drijft. Ik durf zelfs te beweren dat jouw bedrijf je hobby is. Daarom herformuleer ik de vraag van Nisandeh Neta. Hoe maak je van je hobby een goed lopend bedrijf? De oplossing is geen rocket science. Wel bepaal jij de snelheid waarmee je de oplossing gaat zien.

KIJKTIP Wat wil je worden als je groot bent?

Ken je die vraag: wat wil je worden als je groot bent? Over dromen en durven te kiezen! Een video waarin acteur Idris Elba een aantal mensen die vraag stelt. Wat zou jouw reactie zijn?

Olympische Spelen en winnaarsmentaliteit

Een wedstrijd en dan horen ‘meedoen is belangrijker dan winnen’. Daar krijg ik, heel eerlijk gezegd, wat jeuk van. Als je meedoet, ga je toch voor de winst!?! Dat is ook mijn mentaliteit als coach: professioneel met iemand optrekken die op realistische wijze het beste uit zichzelf wil halen. Het grote verschil tussen coaching en een wedstrijd is het verschil tussen een weg bewandelen en slechts even pieken.

Maar het kan ook dat je geen sportcoach bent en het toch om het winnen gaat. Zo begeleid ik al een aantal jaren groepen vmbo jongeren tijdens het traject ‘Ondernemen doe je zo!’, een project van de ABN AMRO Foundation & JINC. Jongeren zetten als groep een fictief bedrijf op en ontdekken gaandeweg hun eigen ondernemendheid. Dit doe ik met veel plezier. En de voldoening ontvang ik uit de positieve feedback van de jongeren over mijn coaching.

Dit jaar zouden de drie beste groepen uit 200 scholen en 1000 leerlingen strijden om de titel ‘Ondernemer in de dop 2016’. En 1 van mijn groepen behoorde tot die top 3. Bij het horen van dat bericht was mijn eerste reactie: wij gaan voor de winst! En wat bleek? De groep dacht er precies hetzelfde over getuige hun bericht: Shari, wij gaan knallen! En dat deden zij. De hoofdprijs is in de wacht gesleept. En daags na de overwinning zat ik met hen bij ‘BNR Zaken doen met’. Zo snel kan het gaan als je inzet op het ontwikkelen van een vaardigheid of persoonlijke kenmerk.

Is meedoen toch belangrijker dan winnen? Wat belangrijk bleek, waren de voorbereidingstappen: wat wil het team bereiken, hoe wil het team het doel bereiken en welke inzet pleegt ieder teamlid? De jongeren vonden ook de rol van de coach van belang bij: het ontdekken van ieders kwaliteiten, de teamontwikkeling en het ontwikkelen van een ondernemersmentaliteit. Is meedoen belangrijker dan winnen? Sinds kort is de jeuk drastisch afgenomen. Want dit gezegde blijkt maar een deel van de volledige uitspraak van Pierre de Coubertin, de grondlegger van de moderne Olympische Spelen…. ‘Het belangrijke in het leven is niet de triomf, maar de strijd, het essentiële is niet om te hebben gewonnen maar om goed te hebben gestreden.’ Daar zit ook wat in als je sportcoaches en topsporters beluistert.

Ook aanbevolen: JINC interview met Shari van den Hout over ‘Ondernemen doe je zo!’

Ondernemer-in-de-dop2016

Dertig procent verkeerde studiekeuze?

Daar schrik ik van!

Een bericht op de digitale Nationale Onderwijsgids trok direct mijn aandacht: ‘Bijna één op de drie studenten heeft spijt van zijn studiekeuze. Dertig procent van de jongeren zegt achteraf voor een andere studie te hebben gekozen. Dat blijkt uit onderzoek van het 1V Jongerenpanel van EenVandaag.’

Natuurlijk weet ik dat jongeren vast lopen door een verkeerde studiekeuze. Daarom heb ik met hart en ziel gekozen om jongeren te coachen in hun studie- of beroepskeuze. En toch schrik ik van deze uitkomst: bijna één op de drie!

Het dringt langzaam tot me door. Ik zie een klas voor me van leerlingen die voor hun eindexamen gaan. Dus 1/3 van die klas begint in september aan een studie om misschien al in oktober eerlijk tegen zichzelf te zeggen: deze studie is niks voor mij. Wat een moeilijk proces! Je ging het helemaal maken en nu dit. Hoe voorkom je dat je in somberheid vervalt? Hoe voorkom je dat je niet wanhopig een nog grotere beslissing maakt die ook niet juist blijkt te zijn.

Er zit iets van herkenning in. Mijn omgeving vond dat ik het beste een sociale studie kon gaan doen. Want ik ben zo invoelend en zo’n mensen-mens. Zoveel mensen adviseerden studies waarin ik kon doen wat ik voor mijn vrienden deed: een luisterend oor zijn, niet oordelen en goede adviezen geven. Veel mensen reageerden verbaasd toen ik uiteindelijk koos: bedrijfseconomie!

Toendertijd kon ik het niet onder woorden brengen maar bedrijfseconomie paste bij mij. Ik ben inderdaad een mensen-mens. Maar ik ben ook iemand die resultaten wil zien, die dingen zakelijk benadert en die ook graag structuren wil veranderen. Desondanks was het binnen de economie een zoektocht. Ik zag mezelf niet voor de grote multinationals werken, maar wat dan wel? En toen kwam die vonk: het kleinbedrijf, de ambachten. Dat was het helemaal! Jaren later komt het allemaal mooi bij elkaar: het coachen van jongeren en het adviseren van ondernemers in het kleinbedrijf.

Ik wil dat die één op drie verandert! Ik gun het iedere jongere om die vonk te voelen en om zonder keuzestress tot een keuze te komen. En het liefst gelijk de beste studiekeuze. Dat gun ik jou.

spijtstudiekeuze