Help, ons kind wil een vak leren!

Een radiocolum van Pieter Derks op NPO Radio 1 over ‘de gigantische fetisj voor opleidingsniveau’ ging in korte tijd viral. Overal klonk instemming. Daarna werd regelmatig herhaald dat er weinig waardering is voor vakmensen. Dat is in wezen waardering voor mensen die een beroepsopleiding op mbo niveau hebben afgerond. Het merendeel van mbo gediplomeerden heeft een vmbo diploma als vooropleiding. Dus springt u een gat in de lucht als uw kind in groep 8 een vmbo advies krijgt? En dan verstomt hier en daar het gejuich. Heel fijn dat een ander gouden handjes heeft, maar niet het eigen kind. Wat betekent dit bij het coachen van een jongere die na het havo diploma aan een mbo beroepsopleiding denkt? Of de jongere die na het vwo diploma aan een hbo of misschien mbo beroepsopleiding denkt?

Ouders die iemand zoeken die het “probleem” oplost, zijn bij een coach allicht aan het verkeerde adres. Want coachen is niet probleemgericht. Het gaat bij coachen om doel en resultaat. Dat een persoon gedreven een doel najaagt, komt vanuit intrinsieke motivatie. Ook al merken ouders niet gelijk die sluimerende motivatie. De coachvraag dient daarom vooraf kraakhelder te zijn. Van daaruit gaat de jongere een proces in. Hij/zij ontdekt motivatie en realisme. Of ouders ontdekken dat zij sterkten van hun kind over het hoofd zien.

Gedurende het coachproces leert de jongere vaardigheden die ook later van pas komen. De doelgerichte communicatie tussen ouders en jongere is tevens investeren in toekomstige beslismomenten. Zal de ouder-angst afnemen als het duidelijk wordt dat die financiële opleiding de zoon niet stimuleert om het hoogste te bereiken? Zal de ouder-steun groeien als een zoon zijn passie voor techniek en ondernemendheid na de havo combineert in een mbo4 opleiding tot opticien? Of een dochter die haar vwo profiel Natuur & Gezondheid en haar pragmatisme combineert in een hbo opleiding tot optometrist? Voorbeelden van jongeren die voor een praktijkgericht beroep kiezen. ‘Help, ons kind wil een vak leren’ is soms een kwestie van een andere bril opzetten.

Radiocolumn van Pieter Derks